'Yaşayan İnsan Hazinesi' Listesindeki Hayri Dev, Yaşamını Yitirdi

yaşlılığa bağlı nedenlerden tedavi gördüğü Pamukkale Üniversitesi Hastanesi'nde bu sabah öldü. Dev'in ölüm haberi öğrencilerini, sevenlerini ve meslektaşlarını yasa boğdu.

HAYRİ DEV TOPRAĞA VERİLDİ

UNESCO'nun 'Yaşayan İnsan Hazinesi' listesindeki, Denizli'nin Çameli ilçesinde yaşayan 85 yaşındaki Hayri Dev; Çameli ilçesinin Gökçeyaka Mahallesi'ndeki Boyalı Mezarlığı'nda düzenlenen cenaze töreniyle toprağa verildi.

Törene Vali Hasan Karahan, AK Parti Grup Başkanvekili Cahit Özkan, CHP Denizli Milletvekili Haşim Teoman Sancar, Denizli Büyükşehir Belediye Başkanı AK Partili Osman Zolan, Denizli Emniyet Müdürü Mevlüt Demir, Merkezefendi Belediye Başkanı AK Partili Muhammet Subaşıoğlu,

Pamukkale Belediye Başkanı AK Partili Hüseyin Gürlesin, Pamukkale Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hüseyin Bağ'ın yanı sıra Dev'in çocukları, torunları ve vatandaşlar katıldı. Dev, mezarlıkta ikindi namazına müteakip kılınan cenaze namazının ardından toprağa verildi.

Türkiye'nin büyük bir sanatçısını kaybettiğini söyleyen Hayri Dev'in oğlu Zafer Dev, "Çok üzgünüz, son anına kadar çalmayı ve söylemeyi hiç bırakmadı. 10 gün önce hastaneye gitmiştik, ölmeden son gecesinde bile torunlarına türkü söyledi.

Ben söylemesini istemedim, yorgun olduğunu dinlenmesini söyledim ama beni dinlemedi. Son anına kadar torunlarına türkü söyleyerek vefat etti" dedi.

HAYRİ DEV KİMDİR?

Hayri Dev, 1933 yılında Çameli ilçesinin Gökçeyaka köyünde doğdu. Yoksul dağ köyünde bir süre çobanlık yaptı. Okula hiç gitmeyen Hayri Dev, okuma- yazmayı okula giden bir arkadaşından öğrendi. Cura denilen 3 telli çalgıyı öğrenip, söylemeye çocukluk yıllarda başladı.

Masıt Kırığı denilen dokuz sekizlik mahalli ezgileri çalan ve söyleyen bir usta oldu. 2'si erkek, 3'ü kız 5 çocuğu olan Hayri Dev, ailesinden habersiz elindeki üç telli sazı ve çam düdüğünü hiç bırakmadı. Evlere gidip yarenlik yaptı, düğünlerde insanları eğlendirdi. Ormanda, dağlarda çobanlar için çaldı, söyledi.

HAYATI BELGESEL OLDU

1992 yılında hayatını değiştirecek bir olay oldu. Fransız Jerome Cler, İspanya'da duyduğu bir bağlama sesinin büyüsüne kapılarak Türkiye'ye geldi. 1500 metre yükseklikteki Çameli ve Fethiye dağlarında uzunca bir süre bu sesin kaynağını bulmaya çalışırken, yörenin kültürü hakkında 350 sayfalık bir tez hazırladı.

Sorbonne Üniversitesi'nin Etimoloji Bölümü'nden doçentlik alması da bu tezle oldu. Cler, Türkiye'ye geldi ve Hayri Dev'i buldu. Dinlediği ses, Dev'in elindeki üç telli saza aitti. Daha sonra 15 kişilik bir Fransız ekibi tekrar köye geldi. Dev'in hayatı 'Ormanlar Arkası' adlı belgesel filmle anlatıldı.

Fransız müzikologlar 3 defa ülkelerine konser verdirtmek üzere çağırdılar. Hatta bir Fransız her yıl Dev'den ders almak üzere, Çameli'ne kadar geldi,  belgesel çekimler yaptı. Çameli Halk Eğitimi Merkezi'nin oluşturduğu 10 kişilik grup içinde üçtelli cura ve çam düdüğü çaldı.

2004'de Ankara'da, 2005'de İstanbul'da Kültür Bakanlığı'nın yaptığı Halk Oyunları şölenlerine, 2007 İzmir İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'nün davetlisi olarak bu grubu içinde bulundu. Çameli'de düzenlenen festivallerde yerel sanatçı olarak konserler verdi. Hayri Dev bir süre Denizli Belediyesi Konservatuar hocalarına yaptığı müzik hakkında dersler verdi.