Antalya’da CHP’li Kadınlardan Kitlesel 5 Aralık Etkinliği
- Yazan Kaktus Haber
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Antalya Kadın Kolları İl Başkanlığı, Türk Kadınına Seçme ve Seçilme Hakkı’nın verilmesinin 90. yıl dönümü nedeniyle Ata’ya çelenk sunma töreninden sonra
Erdem Beyazıt Kültür Merkezinde kitlesel katılımlı bir etkinlik düzenledi.
Cumhuriyet Meydanı’nda saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunması sonrası CHP Kadın Kolları Antalya İl Başkanı Necla İnci Bayrak bir konuşma yaptı. Bayrak burada yaptığı konuşmasında
Çare Eşitlikte, Çare Eşit Temsilde!
“Kadına seçme ve seçilme hakkının verilmesinin 90.yılı bugün. Önce 1930’da belediyelerde, 1933’te köy ihtiyar heyeti ve muhtarlık seçimlerinde ve 1934’te de TBMM’de seçme ve seçilme hakkını kazanan kadınlar, bu haklarını birçok ülkeden önce elde ettiler.
Tüm bu adımları atan, bu büyük kadın devrimlerini gerçekleştiren başta Cumhuriyetimizin kurucusu, Ulu Önderimiz Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ü ve tüm devrimcileri saygıyla ve minnetle anıyoruz. O günlerde, ülkemizin ancak kadınların eşit haklara ulaşmasıyla kalkınacağına,
güçleneceğine inananlar geleceği de bu bakış açısıyla şekillendirdiler.
Bugün ise, gerçek bir demokrasinin ancak kadın-erkek eşitliğinin her alanda sağlanmasıyla mümkün olacağını çok daha açık bir şekilde görüyoruz, biliyoruz ancak siyasi temsil noktasında bu eşitlik sağlanabilmiş değil. Nitekim, Dünyada kadınların siyasete katılımı endekslerinde
ülkemizin bugün çok geri sıralarda olması bunun en açık göstergesi” dedi.
Erdem Beyazıt Kültür Merkezi’nde düzenlenen programa; CHP Antalya İl Başkanı Nail Kamacı, CHP Yurtiçi Örgütlenme Koordinatörü ve Parti Meclisi Üyesi Ali Abbas Ertürk, Antalya Kadın Kolları İl Başkanı İnci Bayrak, Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı’nı temsilen
Kepez ve Büyükşehir Meclis Üyesi ve bir önceki dönem CHP Kadın Kolları Antalya İl Başkanı Nilüfer Deveci, Kepez Belediye Başkanı Mesut Kocagöz, YDK Üyeleri, meclis üyeleri, ilçe başkanları, ilçe kadın ve gençlik kolları başkanları, bazı belediye başkan vekilleri,
belediye başkan yardımcıları, belediye meclis üyeleri, muhtarlar, partililer ve vatandaşlar katıldı.
Kamacı: Kadınların Gücüyle Aydınlanan Gelecek
Ulu Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşları başta olmak üzere tüm şehitlerin anısına 1 dakikalık saygı duruşunda bulunulması ve İstiklal Marşı’nın okunmasıyla başlayan programda konuşan CHP Antalya İl Başkanı Nail Kamacı; “Bu ülkenin geleceği ile ilgili kararlarda
etkili rol oynayan değerli kadınlarımızın günü kutlu olsun. Türkiye’de ve Antalya’da seçimlerde kazanan kadınlarımız, büyük bir öneme sahipsiniz. İstiklal Savaşı’nda, Gazi Mustafa Kemal Atatürk, mermi taşıyan ve savaşın kazanılmasında büyük emeği olan kadınların haklarını teslim etmek için çalıştı.
Osmanlı döneminde yeterince saygı görmeyen kadınlarımız, Atatürk’ün liderliğinde birçok alanda yer buldu. 90 yıl önce bugün, kadınlarımıza seçme ve seçilme hakkı verildi. Haklar verilir ama onları sürdürülebilir hale getirmek, arttırmak sizlerin elindedir.
Bunun için daha çok çabalamak gerekmektedir. Kadınların temsili, önemli bir haktır. Bu konuda, kütük değişikliği ile aldığımız karar doğrultusunda, kadın ve erkeklerin eşit temsili için verdiğimiz oylarla kademe kademe yüzde 50’ye ulaşacak bir düzenleme gerçekleştirdik.
Bunu bir lütuf olarak değil, hak olarak verdik. Siz kadınlar bunu hak ediyorsunuz. Antalya ve Türkiye’de girmediğiniz kapı, çalmadığınız kapı kalmadı. Hiçbir şey istemediniz, sadece CHP’nin iktidara gelmesini istediniz. Türkiye’de 22 yıldır kötü giden rejime karşı,
kadınlarımızı ev hapsine sokmaya çalışan iktidara karşı direniş gösterdiniz” dedi.
CHP Yurtiçi Örgütlenme Koordinatörü ve Parti Meclisi Üyesi Ali Abbas Ertürk, yaptığı konuşmada, kadınların tarihsel rolüne dikkat çekti. Ertürk, “Bugün sizin gününüz. Dünya insanlığına en büyük hizmeti sunan,
bir çocuğu doğurarak dünyada devrim başlatan Zübeyde Hanım’ı saygı ve sevgiyle anıyoruz” dedi.
Seçme ve seçilme hakkının 90. yılını kutladıklarını belirten Ertürk, şunları söyledi: “Mustafa Kemal Atatürk büyük bir öngörüyle kadınlara seçme ve seçilme hakkı vermişti. Ancak, Atatürk’ün hayatını kaybetmesinin ardından biz, bu hakkı sadece seçme hakkıyla sınırladık.
Kadınlarımızın anayasada yer alan seçilme hakkını maalesef kısıtladık. Bu konuda erkekler olarak özeleştiri yapmalıyız.”
Antalya'da iki kadın belediye başkanı ve bir kadın milletvekili olduğunu hatırlatan Ertürk, “Yeterli değil, daha fazla kadınlarımızı farklı alanlarda görmek için çabalamalıyız” dedi. Ertürk, CHP’nin hedefi olarak tüzük değişikliğinde kadın-erkek eşitliğini yüzde 50 oranında sağlamayı planladıklarını vurguladı.
Erkek egemen politikalara karşı kadınların tarihsel başarısını örnek gösteren Ertürk şu ifadelere yer verdi: “Kurtuluş Savaşı'nda Mustafa Kemal Atatürk'ün yanında Halime Çavuş, Nezaket Çavuşu ve Kara Fatma'yı kimse yok sayamaz. Dün değiştirdiniz, bugün değiştirdiniz,
değiştirmeye devam ediyorsunuz. Türkiye’de de değiştireceğinize inancımız tam.”
Erdoğan’ın İstanbul Sözleşmesi’ni kaldırarak kadını ikinci sınıf vatandaş olarak kabul ettiğini ifade eden Ertürk, “Bu iktidarı tarihin tozlu sayfalarına siz kaldıracaksınız. Mustafa Kemal’in ışığında aydınlık bir iktidarı da siz sağlayacaksınız” diye konuştu.
Mesut Kocagöz: ‘Kadınlarımızın Emeği Her Şeyin Ötesinde’
Kepez Belediye Başkanı Mesut Kocagöz, 5 Aralık’ın kadınlara seçme ve seçilme hakkı verilmesinin 90. yılı olduğunu hatırlatarak, “Tarih 5 Aralık 1934. Kadınlarımız bu günde seçme ve seçilme hakkına sahip oldu. Bugün 90. yılını kutluyoruz. Bu büyük adım tüm dünyaya örnek teşkil etti.
Mustafa Kemal Atatürk’ü tüm dünya kadınları çok sevmek zorunda” ifadelerini kullandı.
Kadının toplumdaki önemine vurgu yapan Kocagöz, “Kadın her şeyimiz bizim. Kadının değdiği her şey cennettir. Kadın her şeyin en iyisini yapar” diye konuştu. Antalya’daki kadınların başarılarını da dile getiren Kocagöz, “Antalya’da 46 kadın muhtarımız, milletvekilimiz,
azalarımız, belediye başkanlarımız var. Hepsiyle gurur duyuyoruz” dedi.
Seçim çalışmalarında kadınların büyük emeği olduğuna dikkat çeken Kocagöz, “İktidara gelme konusunda da kadınlarımızın desteği çok önemli” şeklinde konuştu.
CHP Antalya Milletvekili Aliye Coşar: Kadınlarla Güçlü Toplumlar Kuracağız”
CHP Antalya Milletvekili Aliye Coşar, 5 Aralık Kadınlara Seçme ve Seçilme Hakkı Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada, “Seçme ve seçilme hakkını veren Mustafa Kemal Atatürk’ü saygı, sevgi ve minnetle anıyorum” dedi. 31 Mart seçim sonuçlarına da değinen Coşar,
“Antalya’mızda çok güzel sonuçlar elde ettik. Bu sonuç kadınlarımızla birlikte geldi. Hepinize ayrı ayrı teşekkür ediyorum” ifadelerini kullandı.
Kadınların hala ayrımcılığa ve şiddete maruz kaldığını belirten Coşar, İstanbul Sözleşmesi’nden hukuksuz bir şekilde bir gecede çıkıldığını söyledi. “Güçlü toplumlar, güçlü kadınlarla olur” diyen Coşar, kadınların desteğiyle bu iktidara “güle güle” diyeceklerini ve eşit,
özgür bir yarının inşası için mücadeleye devam edeceklerini vurguladı.
Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı’nı temsilen bir önceki dönem CHP Kadın Kolları Antalya İl Başkanı Nilüfer Deveci konuştu. Deveci konuşmasında şunları söyledi:
“Türk kadını için bu son derece özel ve anlamlı günde sizlerle bir araya gelmenin mutluluğunu yaşıyorum. Hepinizi şahsım ve Antalya Büyükşehir Belediye Başkanımız Sayın Muhittin Böcek adına sevgiyle, saygıyla selamlıyorum.
Türk Ulusu’nun Kurtuluş Savaşı mücadelesinde önemli görevler üstlenen ve savaşın zaferle sonuçlanmasında büyük katkısı olan Türk kadını, Cumhuriyetin ilanı ile birlikte birçok siyasi, hukuki ve sosyal haklar elde etmişlerdir. Yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti’nin
çağdaş medeniyet seviyesine ulaşmak için kadını ve erkeği ile eşit olması gerektiğine inanan Cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk sayesinde kadınlarımız birçok gelişmiş ülkeden önce seçme ve seçilme haklarını elde etmişlerdir.
Ancak bu süreç elbette kolay olmamıştır. Bunu anlayabilmek için 3 Nisan 1923 gününe giderek sizlere bir örnek vermek isterim. Birinci Meclis yenilenecek ve seçime gidilecekti. Yeni bir seçim yasasına ihtiyaç duyuluyordu. Eski yasada her elli bin erkek nüfus için 1 milletvekili seçiliyordu.
Uzun süren savaşlar yüzünden erkek nüfus iyice azalmış, elli bin sayısının yirmi bine düşürülmesi tartışılıyordu. Bolu Milletvekili Tunalı Hilmi Bey ile küçük bir grup milletvekili kadın nüfusun da sayılmasını önerdi. Öneri şok etkisi yarattı, çoğunluk erkeklik onurlarının rencide edildiğini haykırarak,
gürültü çıkararak Tunalı Hilmi’yi konuşturmuyorlardı. Tunalı Hilmi Bey, sıralara vurularak ve ahşap yer döşemesinden ayakla çıkarılan gürültüler içinde sesini duyurmaya çalışıyor ve Meclis tutanaklarına geçen konuşmasında şunları söylüyordu; “Savaşa katılan analar, erkeklerden daha çoktu…
Lütfen ayaklarınızı vurmayınız… Efendiler, ayaklarınızla yere değil, kutsal analarımızın bacılarımızın başlarına vurmuş oluyorsunuz. Sizden rica ediyorum, benim anam, babamdan daha yücedir… Analar cennetten bile yücedir. İzin veriniz, arkadaşlar, sizlerden analara bacılara oy hakkı, seçilme hakkı vermenizi istemiyorum, yalnızca sayılmalarını istiyorum” diyordu. Seçim Yasası, kadın nüfusu değerlendirme dışı bırakarak kabul edildi ve tartışma 1923 yılı için bitmiş oldu.
Ancak bu sonuç Mustafa Kemal’in kurmak istediği çağdaş Türkiye gerçeği ile tezat teşkil ediyordu. Başarı için devlet yapısını, hukuku, kadına bakışı değiştirmesi gerekiyordu ve bunu ancak kadın ve erkeğin eşit olduğu laik düzende yapabilirdi. Önce Cumhuriyet ilan edilmeli,
Meclis’in yapısı değiştirilmeli ve çıkarılan devrim yasaları ile halkı bu düşünceye alıştırmalıydı. Çağdaş, demokratik ve laik Türkiye Cumhuriyeti’ni hedefleyen Mustafa Kemal Atatürk ve dava arkadaşları kadınların toplumda eşit bireyler olması için gerekli yasal düzenlemeleri ardı ardına hayata geçirdiler.
1923’te Cumhuriyetimizin kurulması ile birlikte Atatürk kadın meselesini ele almaya başlamış, Medeni Kanun’un 1926 yılında kabulü ile aile hayatına yenilikler getirmiş ve kadına erkekle eşit haklar tanımıştır.
Bugün bizler, kadınların seçme ve seçilme hakkını kullanabilmesinin ne kadar değerli ve önemli olduğunu bir kez daha hatırlarken, üzerimize düşen sorumluluğun da farkındayız. Geçen yıl bu zamanlar yerel seçimler arefesinde daha fazla kadınımız belediye meclislerine girebilsin,
kadın belediye başkanlarımız olsun diye seçim meydanlarında çalışırken, bugün geldiğimiz noktada belediye meclislerimizde daha fazla kadın meclis üyemiz ve bizleri onurlandıran kadın belediye başkanlarımız var.
Antalya Büyükşehir Belediyesi olarak da Cumhuriyet ile kazanılmış çağdaş hak ve özgürlükler sayesinde yaşamın her alanında yer alan bütün kadınlarımızın yanındayız.
Antalya Büyükşehir Belediye Başkanımız Sayın Muhittin Böcek, her zaman pozitif ayrımcılık yaparak kadınlarımızın yanında yer almaktadır. Kadınlarımızın her alanda güçlü olması için var güzümüzle çalışıyoruz. Kadına yönelik şiddet ve çocuk istismarı konusunda acil eylem planı imzalayan
ilk büyükşehir belediyesi olmaktan gurur duyuyoruz. Kadın istihdamını arttırmak için kreşler açan, kadın kooperatiflerine destek olan, belediyenin her kademesinde kadın çalışanlara öncelik veren Başkanımız Muhittin Böcek’e tüm kadınlar adına teşekkür ediyorum.
Antalya Büyükşehir Belediyemiz’de Genel Sekreter ve Daire Başkanlarından oluşan görev sorumluluğu ve liyakata sahip kadın yöneticilerimiz ve belediyemizin her bölümünde iyi niteliklere sahip 3 bin 374 kadın çalışanımız ile Antalya’mıza hizmet etmeye devam ediyoruz.
Kadınlarımızın iş hayatına katılarak ekonomik özgürlüklerini elde etmeleri önceliğimiz. Kadınlarımızın her alanda güçlü olması için var güzümüzle çalışıyoruz, çalışmaya da devam edeceğiz.
CHP Kadın Kolları Antalya İl Başkanı Necla İnci Bayrak:
“Bugün burada, Cumhuriyetimizin kadınlara verdiği değeri taçlandıran 5 Aralık 1934 tarihini anmak için toplanmış bulunuyoruz. Bugün, yalnızca bir hakkın kazanıldığı değil, aynı zamanda bir toplumun geleceğini şekillendiren, bir devrimin hayata geçirildiği gündür.
Cumhuriyetimizin kurucusu ulu önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk, Türk kadınının toplumsal ve siyasal hayattaki yerini güçlendirmek adına bir vizyon ortaya koydu. Bu vizyon, kadınları yalnızca evin sınırlarına hapsetmeyi değil, onların eğitimden ekonomiye,
kültürden siyasete kadar her alanda aktif bir birey olmalarını hedefliyordu. *"Ey kahraman Türk kadını! Sen yerlerde sürünmeye değil, omuzlar üzerinde göklere yükselmeye layıksın."* sözüyle, Türk kadınını yalnızca bir anne, eş ya da evin direği olarak değil, çağdaş bir toplumun kurucu unsuru olarak tanımlamıştır.
5 Aralık 1934’te Türk kadınına seçme ve seçilme hakkı tanınması, bir milletin kaderini tayin eden kararların alındığı meclislere kadınların da sesini katma yolunda atılmış dev bir adımdır. Türk kadınları, bu hak sayesinde yalnızca sandıkta oy kullanmakla kalmadı,
aynı zamanda toplumun geleceğini belirleyen karar mekanizmalarına dahil olma fırsatını elde etti. O gün, Türk kadınına tanınan bu hak, birçok Avrupa ülkesinden bile önce gerçekleşti. Bu, Cumhuriyetimizin kadın erkek eşitliğine verdiği önemin en somut göstergelerinden biridir.
Bu kazanımlar, sadece geçmişte bırakacağımız birer anı değil, geleceğimizi aydınlatacak birer rehberdir. Bugün de kadının siyasetteki, ekonomideki ve sosyal hayattaki gücünü artırmak için çalışmaya devam etmeliyiz. Kadınların daha fazla temsil edildiği bir siyaset,
daha adil, daha demokratik ve daha güçlü bir toplum demektir.
Bizler Cumhuriyet Halk Partisi olarak, kadın haklarının savunulmasında her zaman en ön safta yer aldık ve almaya da devam edeceğiz. Kadınların eşitlik mücadelesi, demokrasinin, adaletin ve özgürlüğün mücadelesidir. Çünkü biliyoruz ki kadının sesi yükseldikçe,
demokrasi güçlenir; kadınların hakları korundukça, toplum daha adil ve daha huzurlu olur.
Bu anlamlı günde, Türk kadınının hak ettiği değeri görmesi ve toplumsal hayatta hak ettiği yere ulaşması için çaba gösteren tüm kadınlarımızı ve erkeklerimizi selamlıyorum.
Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve Cumhuriyet devrimlerini gerçekleştiren tüm öncülerimizi saygı, minnet ve rahmetle anıyorum.
HERŞEYİN VAR BİR ÇARESİ
CUMHURİYET HALK PARTİSİ
YAŞASIN CUMHURİYET, YAŞASIN KADINLARIN EŞİTLİK MÜCADELESİ “
Program, diğer katılımcıların da konuşmalarının ardından ‘Zübeyde Analar ve Oğulları’ sinema filmi gösterimi ile sona erdi.